In 2014 start de herdenkingsperiode van 100 jaar Eerste Wereldoorlog. Zo’n vijftig organisatoren meldden zich ondertussen aan om De Groote Oorlog te herdenken. Ook Kempens Karakter, de erfgoedcel waartoe Herenthout behoort, werkt onder de noemer ‘Het vergeten slagveld’ aan een herdenkingsinitiatief.
Veertienachtien roept bij de meeste mensen spontaan beelden op van de loopgraven in de West-Vlaamse frontstreek. Maar ook in de provincie Antwerpen heeft de oorlog hevig gewoed en een grote impact gehad op het dagelijkse leven.
Tijdens de eerste maanden van de oorlog — maar ook daarna — was de rol van onze provincie cruciaal. Denk maar aan de belegering van de Antwerpse forten, de dodendraad (de elektrische grensafscheiding tussen België en Nederland), Baarle-Hertog dat ook onbezet België was, het smokkelen, het verzet en vele andere gebeurtenissen in onze provincie.
Heemkundige kringen, jeugdverenigingen, cultuurmedewerkers, leerkrachten, toeristische organisaties en nog veel meer initiatiefnemers zijn ondertussen in volle voorbereiding voor hun herdenkingsactiviteit(en). Een uitgebreide educatieve omkadering, evenementen met internationale uitstraling, uniek erfgoed en pakkende verhalen die terug tot leven komen, vormen de basis om te herinneren, te sensibiliseren en de vredesgedachte te voeden.
De provincie Antwerpen staat in startpositie om deze periode tot een unieke beleving voor bevolking, bezoeker en toerist te maken. “Als provincie willen we dit ten volle ondersteunen”, aldus gedeputeerde Peter Bellens. “Het werk van de lokale initiatiefnemer betekent immers een grote meerwaarde voor de herdenking van de Eerste Wereldoorlog. Het draagt bij tot herinneringseducatie, vooral voor jongeren, zodat we de gebeurtenissen van WOI in het collectief geheugen houden.”
Om een en ander te stroomlijnen, ontwikkelde het projectteam Great War samen met Toerisme provincie Antwerpen (TPA) een online leidraad. “Via de online leidraad kunnen initiatiefnemers samen met de provincie Antwerpen deze periode tot een unieke herinneringservaring maken, zowel voor de geïnteresseerden in uw dorp of stad als de (buitenlandse) toerist”, weet Bellens. “In de eerste plaats daagt deze leidraad de organisator uit om via gerichte vragen na te denken over hun doelpubliek, onthaal, educatieve omkadering en zo meer. In de tweede plaats brengt de organisator, via het invullen van de online leidraad, het projectteam Great War en TPA op de hoogte van zijn lokale activiteit(en).”
Geregistreerde projecten worden vervolgens opgenomen in een geheel van promotie- en communicatie-acties. Zo zal er samen met Cultuurnet ook een handleiding verspreid worden om activiteiten als WOI-herdenkingsinitiatief op te laten nemen in de UITdatabank.
Deelproject Antwerpen-Turnhoutstellung
In 2007 kwamen in het Koninklijk Legermuseum een veertigtal onbekende WO I-luchtfoto’s boven water. De foto’s werden genomen door de onbekende piloot Zimmermann. De provincie Antwerpen bracht de loopgraven en bunkers die op deze foto’s te zien zijn in kaart. Van deze zogenaamde Antwerpen-Turnhoutstellung vinden we nog resten terug in Antwerpen, Stabroek, Kapellen, Brasschaat, Schoten, Brecht, Rijkevorsel, Beerse, Turnhout en Oud-Turnhout.
Meer dan 10 kilometer Duitse loopgraven uit 1917 zijn zo uitstekend bewaard gebleven. In de provincie Antwerpen liggen zo de langste loopgraven uit Wereldoorlog I van België. Naast bijna 400 Duitse bunkers uit 1917 werden ook zeven zeldzame Belgische bunkers uit 1914 aangetroffen, waarschijnlijk de oudste bewaarde betonnen schuilplaatsen in ons land.
De provincie werkt samen met de eigenaars van de domeinen met bewaarde loopgraven aan de eventuele ontsluiting voor het grote publiek van een deel van de loopgraven, via infopanelen, wandel- en leerpaden langs bunkers en loopgraven, multimediatoepassingen, ... Daarvoor wordt gemikt op het herdenkingsjaar 2014. Daarnaast bekijkt de Vlaamse overheid de mogelijkheden om de linie zo goed mogelijk te bewaren.
Deelproject Het vergeten slagveld
Dichter bij huis werken de gidsen van het Fort van Kessel aan een boek, ‘Het vergeten slagveld’, over de militaire gebeurtenissen en het dagelijkse leven in onze regio tijdens de Eerste Wereldoorlog (De Slag om de Nete). In de schoot van de Kesselse (Nijlense) Cultuurdienst en Cultuurraad wordt samen met Kempkens Karakter gewerkt aan een groot herdenkingsproject op het fort van Kessel in september en oktober 2014. In de voorlopige planning zitten o.m. scholenwerking, een concert, een tentoonstelling door de academie, de opvoering van een monoloog, rondleidingen in het fort en vanzelfsprekend een formeel moment.
In Herenthout zal de herdenking zich voorlopig toespitsen op het monument van de gesneuvelden op het Vredesplein (Gelderstraat). Verder zijn er ook plannen voor een postzegeltentoonstelling die de geschiedenis van De Groote Oorlog vertelt ...
Extra bladwijzers >>> Wandel mee in de VRT-reportage (Het journaal 1, 04/12/2012) over de Antwerpse loopgraven en bunkers en laat je gidsen door Wouter Gheyle van de dienst Erfgoed. Meer informatie over de Antwerpen-Turnhoutstellung vind je hier. // Bezoek ook de webstek van het Europese project ‘De Groote Oorlog herdacht’, een samenwerking tussen partners uit Frankrijk, Vlaanderen en Wallonië.
Info >>> Loket Vrije Tijd, Vonckstraat 17, 2270 Herenthout, T 014-51 22 55 • Heemkring Sandelyn, Boudewijnlaan 6, 2270 Herenthout, T 014-51 24 53 • Kempens Karakter, Fundatiehuis, Begijnhof 27, 2200 Herentals, T 014-21 97 00, E info@kempenskarakter.be
Geen opmerkingen:
Een reactie posten