Jack-Op werd tussen 1869 en 1965 in Werchter gebrouwen en bepaalde zo voor een groot stuk de geschiedenis van het dorpje in Vlaams-Brabant. De herlancering van Jack-Op was dan ook de ideale gelegenheid voor een overzichtstentoonstelling. Dankzij verwoede verzamelaars en de hulp van vele inwoners van Werchter, kon men authentiek Jack-Op-materiaal, oude foto’s en unieke brouwerijattributen samenbrengen.
De mooiste stukken krijgen straks een blijvende plaats in de foyer van het cultuurhuis. Op die manier blijft de vroegere brouwerijsite ook in de toekomst onlosmakelijk verbonden met de Jack-Op. De permanente tentoonstelling kent met een flesje en een foto van brouwer Staf Dens uit de Jodenstraat trouwens ook een beetje Huirtuitse inbreng.
Een flink pak van de tentoongestelde foto’s zijn ook terug te vinden in een boek dat de geschiedenis van de Jack-Op vertelt. Auteur van het boek is Herman Voets, die eerder ook al over de Rotselaarse brouwerij Mena schreef. Voets contacteerde voormalige werknemers en zocht overal in het land naar de historische sporen van het Werchterse bier.
Gids Theo Peeters vertelde ons dat het bier in de hele regio erg in trek was en ook bij studenten een grote populariteit genoot. Brouwer Felix Van Roost speelde het spel dan ook slim. Meer dan eens nodigde hij Leuvense studenten uit voor een bezoekje aan de brouwerij. Eens afgestudeerd wilden de studenten hun bier natuurlijk ook thuis kunnen drinken.
Eén van die studenten was niemand minder dan Ernest Claes. En hij was lovend over het Werchterse bier. In één van zijn werken beschrijft hij Jack-Op “als het mannelijke heimatkrachtige bier dat ge best moest drinken in uw hemdsmouwen, als de uitverkoren en krieuwelende drank van de staatsgetrouwe rollers, als de vreugde van de in zijn examen geslaagde en de troost van de in zijn examen gebuisde student en tenslotte als het kalmerende of superlativerende element tegen alle gevaarlijke emoties in de kwestie van professoren en cursussen, van Walenwrok en flaminganterij, van Leuvense meisjes en academische overheid.” Astemblieft!
Ook in Herenthout kende het bier tot diep in de jaren tachtig een trouwe schare fans. Het werd in bijna elk café geschonken … en gedronken. Wim Wouters, één van de trouwste Jack-Op-drinkers in Huirtuit, was pinkstermaandag ook van de partij. Zijn idolatrie ging vroeger zo ver dat hij in De Keizer in Berlaar ooit nog een slow heeft gedanst met een flesje Jack-Op in zijn broek … om indruk te maken.
“Toen ik 16, 17 was dronk ik enkel Jack-Op”, herinnert Wim zich. “We dronken hem ook aan de rand van de Nete aan ’t Schipke in de zomer. En bij de KAJ in de Koestraat. Enkel in Nijlen was er geen Jack-Op, daar dronken we een Pjeitje (Horse Ale). Ook wanneer we te voet naar Scherpenheuvel gingen, was er onderweg altijd wel ergens Jack-Op. Mijn eerste Torhout-Werchter (met o.a. Talking Heads, Runaways, …) teerde ik volledig op Jack-Op.”
Ook bij Wim thuis hadden ze Jack-Op. Hij heeft zelfs nog twee oude flesjes in zijn bezit, die jaren in de kelder van het ouderlijk huis hebben gestaan. Tot zijn vader drie jaar terug zei van ze mee te nemen. “Ze zijn toch slecht”, wist hij. “Maar dat weet ik nog altijd niet, hè. Misschien één dezer toch eens openen?”
Van Peter Cambré, die destijds met zijn ouders in De Kat woonde, kreeg Wim een pancarde. “Omdat ik de trouwste Jack-Op-drinker was ... En misschien ook omdat ik daar meerdere keren per week op de flipperkast kwam spelen en dan ook nog de meeste prijzen won.”
Op een bepaald moment smaakte de Jack-Op niet meer zoals weleer. Bovendien was hij ook niet meer zo goed verkrijgbaar. En toen brouwer Staf Dens ermee stopte, ging Wim Wouters in de Jodenstraat persoonlijk een bak afhalen om bij hem in de tuin te zetten, naast zo’n groen vierkant ijzeren cafétafeltje met twee vouwstoeltjes. “Staf maakte me wel duidelijk dat het wel echt voor mij was, want andere onverlaten verkochten de afgehaalde bakken tegen woekerprijzen op Heist rommelmarkt.”
Z’n laatste Jack-Op’s dronk Wim een paar jaar geleden in de Double D Ranch in Hulshout. “Hij stond daar nog op de kaart en ze hadden zowaar nog een paar flesjes. Maar het waren de leste ...”
De brouwerij in Werchter mag dan wel in 1965 de deuren hebben gesloten, het brouwproces werd nog tot in 2008 (!) verder gezet door AB InBev. Sindsdien zette senator en burgemeester van Rotselaar Dirk Claes (CD&V) alles op alles om opnieuw Jack-Op te laten brouwen. En na twee jaar intensief onderhandelen werd bekomen dat Brouwerij Boon uit Lembeek het Werchterse bier opnieuw op de markt mag brengen.
En curieus dat we waren. De eerste nieuwe Jack-Op die we dronken, had een lichtzure aanzet en een wat zoete afdronk. Die zoete afdronk verdween echter bij de tweede Jack-Op. En de derde … De ouwe Jack-Op had een veel zuurdere smaak. Al bij al is het brouwsel van Boon, net als een bolleke bijvoorbeeld, een goede dorstlesser. Maar als het aan ons zou liggen, mag hij best wat pittiger. Herman Voets verklapte ons terloops dat niet alle ingrediënten van het oude recept gebruikt mochten worden.
Wie de nieuwe Jack-Op in onze regio gaat zoeken, is eraan voor de moeite. Voorlopig mag het bier niet verkocht worden buiten een straal van 10 tot 15 km rond Werchter. De productie wordt beperkt tot 80.000 flesjes per jaar ...
Inspiratie voor dit stukje: Tentoonstelling naar aanleiding van de herlancering van Jack-Op, het boek ‘Brouwerij Jack-Op’ van Herman Voets, Wim Wouters en ... vijf Jack-Op’s ...
De broers Sooi en Don Dens. (Foto: Familie Dens)
Foto’s: eVER
Geen opmerkingen:
Een reactie posten