Hoogleraar inspanningsfysiologie aan de Universiteit Gent Wim Derave volgt de coronacrisis als een bezorgde professor en burger. Vandaag verscheen een opiniestuk van hem in De Morgen.
”
We schrijven 2053. Vraagt de enthousiaste en nieuwsgierige kleindochter aan haar grootvader: “Opa! Vandaag leerden we op school over de coronacrisis. Daar was jij toen toch ook bij, hé? Vertel je er nog eens over?”
“Ah, de coronacrisis van 2019-21. Lang geleden, maar ik herinner het me nog heel goed, meisje. Dat werd een zwart hoofdstuk uit onze vaderlandse geschiedenis, daarom leer je er nu nog altijd over op school. Luister. Bij de eerste golf, in het begin van de lente van 2020, werden we koud gepakt. Wisten wij veel. We hadden net de hele voorraad mondmaskers vernietigd en niet meer aangevuld.”
“Maar... wie doet nu zoiets? Dat kan toch niet!”
“Nu kan dat inderdaad niet meer. We hebben sindsdien veel geleerd, maar toen kon dat nog wel. De meeste mensen hadden nog nooit van een pandemie gehoord, en het was toen zelfs hip om tegen vaccins te zijn!”
“Waarom?”
“Dat was mij ook een raadsel. Alleszins, we kregen in die eerste vlaag flink wat kletsen van dat virus. Er was van alles tekort: beschermingsmateriaal, testen... We gingen wel in lockdown, maar te laat. Er stierven in de eerste golf bijna 10.000 mensen in België. Het was bij ons erger dan in de meeste andere landen in Europa. Op sommige dagen stierven in België meer mensen aan Covid-19 dan aan alle andere doodsoorzaken samen.”
“Was het virus dan zo gevaarlijk?”
“’t Was vooral een lastig beestje. Flink besmettelijk, en het gedroeg zich heel bizar. Bijna een op de honderd besmette mensen stierf eraan, maar nogal wat mensen voelden na infectie helemaal niets. Eerst vonden we dat iets positiefs, maar later beseften we dat daarin juist het venijn zat. Zo kon het virus zich ongemerkt blijven verspreiden en werd het een ongrijpbare vijand.”
“Maar met die lockdown lukte het in België tijdelijk wel de epidemie te bedwingen?”
“Bijna. We hadden tijdens de piek van de eerste golf duizenden nieuwe besmettingen per dag, maar tegen juni 2020 hadden we dit kunnen terugdringen naar 80 per dag.”
“Wauw! Dus door zo veel mogelijk allemaal thuis te blijven, kon het virus zich amper nog verspreiden?”
“Ja, dat werkte goed. Al hebben we er wel een prijs voor betaald. Er verloren heel wat mensen hun job en er werd op school een stuk minder bijgeleerd dat jaar.”
“Maar waarom kwam er dan toch een tweede golf?”
“Goh. Dát er een tweede golf zou komen, dat konden we nog wel vermoeden, want na de zomer, in de herfst en winter, zou het een stuk moeilijker worden om het virus in toom te houden. Mensen zitten dan weer meer binnen en dichter bij elkaar. Het was toen ook heel belangrijk om die nieuwe besmettingsgolf zo lang mogelijk uit te stellen en tijd te winnen. Die tijd was broodnodig om een vaccin te ontwikkelen, want er waren amper behandelingen en medicijnen die hielpen. Er zou dus een systeem opgezet worden om zo lang mogelijk elke lokale opflakkering te blussen, maar dat heeft in ons land nooit gewerkt...”
“Dus het liep mis?”
“Die tweede golf kwam veel te snel! Midden in de zomervakantie van 2020 al.”
“Hoe kan dat nu? Jullie hadden toch net zelf ondervonden hoe erg het kon worden en jullie wisten ondertussen toch ook hoe je het virus in bedwang kon houden?”
“Inderdaad , dat maakt het des te pijnlijker. Het is een litteken geworden in onze geschiedenis en er werden nadien nog dikke boeken over geschreven. Voor zo’n snelle tweede golf hadden we geen excuus.”
“Hoe kwam het dat jullie dit niet zagen aankomen?”
“Dat zagen we wel! Het was net als in een cockpit, waar steeds meer rode alarmlampjes begonnen te knipperen. Op den duur stonden alle alarmsignalen op rood. Maar de piloten deden amper iets, behalve discussiëren. Er zaten trouwens veel te veel piloten in die cockpit (en ze waren ook niet bijster getalenteerd). Ze vroegen aan experts wat die lampjes juist betekenden. De experts zeiden dat het helemaal fout zou lopen en dat ze zo snel mogelijk moesten afdalen en een veilige noodlanding moesten maken. Maar dat vonden die piloten dan weer overdreven en ze vonden het jammer van de hoogte die ze net terug gehaald hadden.”
“Maar luisterde de bevolking dan niet beter zelf naar die experts?”
“Dan kwam inderdaad het besef: we gaan dit zelf moeten oplossen. Burgemeesters en gouverneurs begonnen in sneltempo hun eigen regels te bedenken, want ze vertrouwden het inschattingsvermogen van hun regering niet meer. Artsen, winkeliers, scoutsleiders... iedereen begon zichzelf en elkaar strengere regels op te leggen dan de overheid had bepaald. Dat was nochtans niet simpel, want het was volop zomer en iedereen snakte naar wat vertier. Die opflakkering van collectieve burgerzin was mooi om te zien. Nee, het is niet dankzij, maar ondanks de regering dat die tweede golf toen geen tsunami is geworden.”
“Gelukkig dat jullie wél je gezond verstand gebruikt hebben, opa.”
Geen opmerkingen:
Een reactie posten